Style przywiązania – człowiek w bliskich relacjach

Człowiek jako istota społeczna zgodnie z różnymi teoriami psychologicznymi na pewnym etapie życia, w sposób bardziej lub mniej świadomy, decyduje się na poszukiwanie osoby, z którą może zakładać bliską relację. Abstrahując od tego, jakie wyobrażenie na temat owej relacji i jej przebiegu, w jakich konfiguracjach i jakiej płci będą osoby w nią zaangażowane, wybór partnera/partnerki jest jednym z zadań rozwojowych. To w jaki sposób nawiązujemy bliskie relacje i jak w nich funkcjonujemy zależy silnie od stylu przywiązania jaki wykształcił się w ciągu życia.  

Styl przywiązania różnie jest definiowany, jednak najogólniej jest to stopień poczucia zaufania i poczucia bezpieczeństwa w związkach interpersonalnych, który kształtuje się w okresie niemowlęctwa i wpływa na bliskie relacje w całym życiu człowieka. Ponadto wyznacza sposób postrzegania partnera/partnerki oraz innych osób zarówno z związkach intymnych, romantycznych, ale również przyjacielskich. Wyznacza jakie mamy oczekiwania wobec partnera/partnerki w związku, a także to, czego się po nich spodziewamy.  

W psychologii wyróżnia się najczęściej trzy style przywiązania: bezpieczny, lękowy i unikowy. Osoba o stylu bezpiecznym cechuje się wyższym poziomem zaufania w stosunku do innych osób, umiejętnością udzielenia adekwatnego do potrzeb wsparcia, empatią, a w kontakcie z innymi osobami czuje się swobodnie. Związki i bliskie relacje osób ze stylem bezpiecznym opisywane są częściej jako harmonijne, spójne, obarczone mniejszym poziomem przeżywanego stresu, a także zauważalny jest wyższy poziom satysfakcji ze związku, określając go jako trwały, szczęśliwy i oparty o zasady zaufania i przyjaźni.  

Odmiennym sposobem funkcjonowania w związku i bliskich relacjach interpersonalnych cechują się osoby ze stylem lękowym. Osoby te charakteryzują się niższym poziomem samooceny i zaufania wobec innych osób, a w czasie trwania związku mogą pojawiać się wrogość, impulsywność w zachowaniu, uczucie zazdrości lub krótkotrwałość relacji. Funkcjonowanie w relacji z wysokim poziomem lęku wynika z wcześniejszych doświadczeń już na etapie niemowlęcym lub wczesnodziecięcym, w wyniku stosowania nieadekwatnych reakcji ze strony rodzica lub opiekuna.  

Inny sposób funkcjonowania można zaobserwować u osób ze stylem unikowym, u których dominującymi cechami może być wysoki poziom samooceny przy jednocześnie niskim zaufaniu wobec innych ludzi, co ogranicza możliwość tworzenia bliskich relacji. Osoby te wykazują często niechęć do zbliżenia, utrzymując dystans w relacjach interpersonalnych. Ze względu na brak zaangażowania emocjonalnego związki mogą być krótkotrwałe, a styl unikowy może przyczyniać się do zaabsorbowania innymi czynnościami, jak np, życiem zawodowym, poświęcając bliskie związki i relacje. 

Łatwo zauważyć że opisane style przywiązania mogą powodować dyskomfort z naszym życiu, w szczególności jeśli kierujemy się jednym stylem do wszystkich osób z naszego otoczenia. Jednak taką postać rzeczy można zmienić, chodząc na psychoterapię, gdzie dzięki treningowi i ścisłej współpracy pacjenta z terapeutą, można nauczyć się korzystać z wszystkich stylów w sposób elastyczny. Serdecznie zapraszamy do Centrum Wsparcia, nasz opiekun terapii bezpłatnie podpowie jakiego terapeutę wybrać oraz odpowie na pytania.