Diagnoza psychologiczna
Diagnoza psychologiczna to proces, w którym specjalista zmierza do rozpoznania psychologicznych mechanizmów funkcjonowania pacjenta oraz dalszego zinterpretowania pojawiających się problemów. Psycholog, posługując się należytymi narzędziami diagnostycznymi, takimi jak między innymi obserwacje, odpowiednie kwestionariusze i wywiad psychologiczny nakreśla rozwiązanie i sposoby na zmianę błędnych mechanizmów funkcjonowania badanej osoby. Diagnoza psychologiczna to najważniejszy punkt początkowej fazy leczenia.
Pozwala ona:
- wykryć procesy kryjące się na dnie doświadczanych objawów i problemów,
- odpowiednio nakierować proces leczenia, dobrać indywidualnie dalsze działania,
- określić aktualne funkcjonowanie osoby badanej, jej mocne i słabe strony,
- wdrożyć kontrolę, która pozwoli oceni, czy dalsze leczenie jest niezbędne, a jeśli tak to w jakiej formie.
Od precyzyjnej diagnozy zależy, czy dobrane postępowanie terapeutyczne jest adekwatne do stanu pacjenta.
Jednym z najbardziej istotnych obszarów diagnozy psychologicznej jest badanie osobowości. Osobowość jest to zestaw elementów psychicznych, które mają silny wpływ na wszelkie charakterystyczne zachowania i ich wzorce. Od osobowości zależy, w jaki sposób postrzegamy świat, siebie samych, relacje oraz jak przeżywamy zaistniałe w życiu wydarzenia.
Zbadanie osobowości w trakcie diagnozy psychologicznej i psychoterapeutycznej jest kluczowe, ponieważ od jej typu zależy sposób, w jaki powinna prowadzona być psychoterapia.
O zaburzeniach osobowości mówimy, kiedy człowiek w konsekwencji oddziaływania niekorzystnych czynników psychospołecznych odczuwa poważne utrudnienia w funkcjonowaniu społecznym, zawodowym czy rodzinnym, co powoduje istotne cierpienie. W przypadku zdiagnozowania zaburzeń osobowości, w większości przypadków konieczna jest długofalowa psychoterapia.