Stres jest nieodłącznym elementem życia ludzkiego. Może być rozumiany i definiowany na różne sposoby. Najczęściej jednak postrzegamy stres w sposób dwojaki. Z jednej strony jest to zbiór wielu reakcji, zarówno fizycznych, jak i psychologicznych, pojawiających się w odpowiedzi na bodźce, które są przez nas postrzegane jako coś nieprzyjemnego lub zagrażającego. Z drugiej strony stres może być również rozumiany jako zjawisko, które prowadzi do wystąpienia pewnych określonych odczuć, myśli i reakcji w naszym organizmie. Co więcej, zjawisko stresu może być przez każdego człowieka inaczej postrzegane. Może być czymś, co nas paraliżuje, zaburza normalne funkcjonowanie, ale jednocześnie może być czymś, co napędza człowieka do działania, działając pobudzająco, wpływając na motywację do podejmowania różnych czynności.
Należy pamiętać, że bez względu na to, w jaki sposób działa na nas stres, jest to coś naturalnego. Jedna z teorii stresu wyjaśnia, że ma on swoje szczególne zastosowanie w sytuacjach, które mogą zagrozić równowadze w życiu człowieka, wyzwalając reakcję “walcz albo uciekaj”. W zależności od wytrzymałości człowieka na działanie bodźców zagrażających, nieprzyjemnych, wymagających ich przezwyciężenia uruchamiane są różne sposoby radzenia sobie. Każdy człowiek na podstawie wcześniejszych doświadczeń wynikających, np. z obserwacji osób dorosłych, rówieśników, innych osób, a także podejmowanych działań i czynności wypracowuje swoje indywidualne strategie, czyli takie zachowania, które mają doprowadzić do obniżenia poziomu stresu.
Wśród najczęściej wykorzystywanych strategii radzenia sobie ze stresem wyróżnia się te, które mają charakter bardziej adaptacyjny (np. poszukiwanie wsparcia lub aktywne działanie, oraz takie, które mogą działać jedynie chwilowo lub działają niekorzystnie w sytuacji wystąpienia stresu (np. unikanie problemu lub stosowanie substancji psychoaktywnych). Sposoby radzenia sobie ze stresem i ich wykorzystanie zależy również od tego, czy w sytuacji zagrożenia i zachwiania naszej równowagi psychicznej jesteśmy bardziej skoncentrowani na emocjach, które przeżywamy lub na podejmowaniu działań mających na celu obniżenie działania stresorów i ryzyka negatywnych konsekwencji stresu.
Należy pamiętać, że długotrwałe przeżywanie stresu, a właściwie nieadekwatne sposoby radzenia sobie z nim, mogą doprowadzić do wystąpienia objawów zaburzeń i chorób psychicznych. Mogą przyczyniać się do wielu problemów w codziennym funkcjonowaniu w życiu społecznym i zawodowym. Silny i nagły stres pojawiający się w odpowiedzi na wydarzenie traumatyczne często skutkuje np. zespołem ostrego stresu lub zespołem stresu pourazowego, zaburzeniami nastroju i zaburzeniami lękowych. W takich sytuacjach najlepszym rozwiązaniem jest udanie się do psychoterapeuty. Szereg badań z ostatnich lat pokazuje że terapia poznawczo-behawioralna jest bardzo skuteczna w przypadku zespołów stresowych. Zapraszamy do naszego psychoterapeuty poznawczo-behawioralnego w Centrum Wsparcia, który chętnie wyjaśni na czym polegają mechanizmy powodujące cierpienie a dzięki wspólnej pracy zbliży do satysfakcjonującego funkcjonowania.
